
Działania przeciwpowodziowe realizowane w Mieście Stołecznym Warszawie w związku z przejściem fal wezbraniowych (maj/czerwiec 2010 r.)
Powódź, która wystąpiła w Polsce w drugiej połowie maja 2010 roku była największa od 160 lat. Tym razem „wysoka woda” nie ominęła Warszawy. Kulminacja fal wezbraniowych na Wiśle w maju (I fala) i czerwcu br. (II fala) w wielu miejscach znacznie przekroczyła poziom alarmowy (650 cm). W stan gotowości postawiono wszystkie służby, straże, a nawet wojsko.
I fala wezbraniowa
II fala wezbraniowa
Nadejście II fali wezbraniowej na Wiśle poprzedziło przejście przez stolicę nawalnych deszczy, które spowodowały lokalne podtopienia oraz osuwiska.
W dniu 5 czerwca Prezydent m.st. Warszawy wydała zarządzenie w sprawie ogłoszenia alarmu przeciwpowodziowego. Władze miasta zdecydowały o zawieszeniu od 6 czerwca zajęć w niektórych placówkach oświaty oraz żłobkach, dla których organem prowadzącym lub założycielskim jest m. st. Warszawy a od 8 czerwca ponownie został zamknięty dla ruchu kołowego Wał Miedzeszyński na odcinku od Trasy Łazienkowskiej do Traktu Lubelskiego.
II fala kulminacyjna przeszła przez Warszawę w nocy z 8/9 czerwca i wynosiła 749 cm. Wszystkie służby, straże i inspekcje w mieście koncentrowały się na walce z żywiołem. W wielu miejscach nastąpiło przesiąknięcie wałów, ale na szczęście nie doszło do ich przerwania. Działania polegające głównie na wypompowywaniu wody z zalanych piwnic i układaniu worków z piaskiem prowadzone były na terenach dzielnic: Wawer, Wilanów, Ursynów, Mokotów, Targówek i Wesoła. Interwencje straży pożarnej polegały również na usuwaniu z pobliżu mostów zalegających konarów drzew i prowadzeniu wycinki drzew z terenu międzywala. 11 czerwca Prezydent m.st. Warszawy odwołała alarm przeciwpowodziowy a 14 czerwca pogotowie przeciwpowodziowe.
Zakończył się czas bezpośrednich działań i akcji a rozpoczął się okres liczenia strat i podsumowań.
Powódź 2010 była ogromną lekcją pokory wobec natury, ale i lekcją, z której należy wyciągnąć odpowiednie wnioski. Tym razem Warszawa okazała się być dobrze przygotowana do zagrożenia, z którym przyszło się jej zmierzyć.
Podsumowanie: siły i środki
W sumie, podczas przejścia I i II fali wezbraniowej w działaniach w stolicy udział wzięło:
-
ok. 900 strażaków (KM PSP + OSP, w tym - GRS s12: 12 ratowników),
-
ok. 1100 policjantów (3 zmiany dzienne)
-
ok. 1 500 strażników miejskich,
-
300 żołnierzy,
-
259 funkcjonariuszy Służby Więziennej (plus nadzór nad osadzonymi),
-
1 582 osadzonych,
-
150 wolontariuszy.
Do działaniach przeciwpowodziowych użyto:
-
20 pomp pożarniczych,
-
2 piaskarko-ładowarki z podajnikami taśmowymi,
-
40 mb ścianki typu „Larsen”
-
5 quadów,
-
2 amfibie wojskowe,
-
4 amfibie kołowe,
-
7 śmigłowców,
-
2 kamery termowizyjne.
Ze środków finansowych m.st. Warszawy zakupiono m.in.:
-
3 867,75 ton piasku,
-
374 000 sztuk worków do piasku (z czego użyto 288 750),
-
8 pomp pożarniczych,
-
2 quady z przyczepami transportowymi,
-
folię do umocnienia wałów,
-
geowłókninę.
Dokumentacja fotograficzna
Zabezpieczanie terenów Warszawskiego Towarzystwa Wioślarskiego
Pompowanie wody przy Wale Miedzeszyńskim
Budowanie tamy z worków z piaskiem w celu odcięcia wody dopływającej do kolektora burzowego w Porcie Praskim
Zasypywanie komór śluzy kanału nowe Ujście workami z piaskiem

W dniu 19 maja Prezydent Miasta Stołecznego Warszawy wprowadziła na terenie miasta alarm przeciwpowodziowy. Jednocześnie podjęto działania, których celem było zminimalizowanie skutków nadchodzącej fali.
Uruchomiono procedury określone w Planie Reagowania Kryzysowego m.st. Warszawy (obecnie: Plan Zarządzania Kryzysowego m.st. Warszawy). Centrum Zarządzania Kryzysowego m.st. Warszawy uruchomiło całodobową infolinię dla mieszkańców Warszawy. Dla wolontariuszy, organizacji pozarządowych oraz osób prywatnych, chętnych do wspierania działań prowadzonych na terenie miasta, udostępniono numer infolinii Centrum Komunikacji Społecznej.
Działania przeciwpowodziowe w mieście koordynował Sztab Kryzysowy m.st. Warszawy utworzony z przedstawicieli Centrum Zarządzania Kryzysowego m.st. Warszawy, Komendy Stołecznej Policji, Komendy Miejskiej PSP, Straży Miejskiej m.st. Warszawy, Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego oraz Rządowego Centrum Bezpieczeństwa. Dokonano przeglądu sprzętu, narzędzi i materiałów zgromadzonych w dwóch miejskich magazynach przeciwpowodziowych zlokalizowanych w jednostkach ratowniczo gaśniczych Komendy Miejskiej PSP po obydwu stronach Wisły (w dzielnicach Białołęka i Mokotów). Wszystkie służby, działające w mieście zostały postawione w stan pełnej gotowości i na bieżąco monitorowały stan wałów i sytuację hydrometeorologiczną. Policja i harcerze wspólnie patrolowali obszar w promieniu 1,5 km od koryta rzeki w celu identyfikacji miejsc szczególnie narażonych na przesiąkanie.
Poziom wody na Wiśle podnosił się z godziny na godzinę. W dniu 20 maja przekroczony został stan alarmowy, wskutek czego Prezydent m.st. Warszawy ogłosiła alarm przeciwpowodziowy. Zgodnie z przyjętymi procedurami Miasto uruchomiło dostawy piasku i ciężkiego sprzętu na potrzeby działań przeciwpowodziowych. Z uwagi na duże natężenie ruchu w mieście dostawy piasku i sprzętu były pilotowane przez Komendę Stołeczną Policji.
Straż pożarna zabezpieczała za pomocą worków z piaskiem oraz przy użyciu folii i geowłókniny miejsca wystąpienia lokalnych podtopień oraz najsłabsze punkty obwałowań wiślanych. Do pomocy straży pożarnej przy układaniu i napełnianiu worków piaskiem uruchomiono wojsko, osadzonych i funkcjonariuszy służby więzienniczej oraz wolontariuszy.
Fala kulminacyjna dotarła do Warszawy w dniu 22 maja i wynosiła 779 cm (spodziewany poziom wg prognoz wynosił początkowo 800 cm). Służby miejskie pracowały w pełnej obsadzie przy wykorzystaniu wszystkich swoich środków. W paru miejscach nastąpiło przesiąknięcie wałów lecz dzięki szybko podjętym działaniom zabezpieczającym nie doszło do ich przerwania. Najpoważniejsze akcje prowadzone były w Porcie Praskim (intensywny przeciek wód wezbraniowych Wisły do kolektora burzowego, który prowadził wody do przepompowni Żerań – uszkodzony został wał chroniący tereny Pragi Północ), w Porcie Czerniakowskim (osunięcie skarpy przy bramie przeciwpowodziowej – poprzez wał przesiąkała woda intensywnie wynosząc grunt w korpusu wału), na Wale Zawadowskim (liczne przesiąki w podłożu wału spowodowane brakiem przesłony przeciwfiltracyjnej oraz wysokim poziomem wód gruntowych) oraz w wielu miejscach wzdłuż Wału Miedzeszyńskiego.
W mieście prowadzony był kolportaż ulotek/komunikatów z informacjami dla mieszkańców terenów zalewowych o sposobie przygotowania się i postępowaniu na wypadek powodzi. Do komunikatu dołączano mapę terenu zalewowego. Każdego dnia za pośrednictwem mediów Prezydent Miasta Stołecznego Warszawy, Pani Hanna Gronkiewicz-Waltz informowała mieszkańców o zagrożeniu i działaniach podejmowanych w mieście. Na stronie internetowej miasta na bieżąco ukazywały się komunikaty o sytuacji powodziowej.
Ze względu na niekorzystny wpływ drgań w wywołanych przez samochody 23 maja władze miasta podjęły decyzję o zamknięciu dla ruchu kołowego ulicy Wał Miedzeszyński na odcinku od Trasy Łazienkowskiej do Traktu Lubelskiego.
Z uwagi na realne zagrożenie przerwania wałów Miasto przygotowane było do ewakuacji mieszkańców z zagrożonych obszarów. W dniach 24-25 maja br. władze miasta zdecydowały o zawieszeniu zajęć w niektórych placówkach oświaty oraz żłobkach, dla których organem prowadzącym lub założycielskim jest m. st. Warszawy. Niepublicznym placówkom oświatowym władze rekomendowały podjęcie analogicznych przedsięwzięć. W dzielnicach terenów zalewowych wyznaczono 66 dodatkowych obiektów do ewakuacji oraz przygotowano doraźne lądowiska dla śmigłowców na wypadek potrzeby ewakuacji lub działań uszczelnienia konstrukcji wałów. Postawiono w stan pełnej gotowości burmistrzów dzielnic i naczelników delegatur Biura Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego, które odpowiadały za przygotowanie obiektów wyznaczonych do przyjęcia ewakuowanej ludności.
Ponadto w stan gotowości postawiono: Miejskie Zakłady Autobusowe - celem zapewnienia transportu ewakuowanej ludności, Zakład Remontów i Konserwacji Dróg - dla zapewnienia zapór drogowych do określenia szlaków ewakuacyjnych jak i współpracującą z Miastem Grupa Ratownictwa Specjalnego s12 OSP Ursus, która zorganizowała mobilny zespół ratowniczo-ewakuacyjny, wyposażony w 4 amfibie, quad i pojazd ratowniczy.
26 maja miasto zaczęło oddychać z ulgą - poziom wody spadł poniżej stanu alarmowego. Alarm przeciwpowodziowy został odwołany. Pogotowie przeciwpowodziowe odwołano dwa dni później.